امکانات بخش نابینایان کتابخانه مرکزی ارومیه چنگی به دل نمی زند
به گزارش وبلاگ فیسبوکی ها، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در آذربایجان غربی، امروز پنجشنبه 24 مهرماه برابر با 15 اکتبر، مصادف است با روز جهانی نابینایان (عصای سفید). تامین نیازهای فرهنگی و اطلاعاتی این قشر از جامعه که امکان استفاده از کتاب های چاپی و یا منابع اطلاعاتی دیداری را ندارند، از جمله وظایف سازمان هایی است که در حوزه ارائه خدمات کتابخانه ای فعالیت می کنند. نابینایان و کم بینایان نباید از دایره شمول ارائه این خدمات مستثنا باشند و یقینا پاسخ مناسب به این نیاز، دنیای اطلاعاتی آنها را روشن تر می کند. در گزارش زیر ابتدا از تعدادی از فعالان فرهنگی روشندل در استان آذربایجان غربی پرسیده ایم که در فرآیند تهیه کتاب با چه مشکلاتی روبرو اند و در ادامه به سراغ مسئولان امر رفتیم تا کیفیت خدمات دهی به این قشر از جامعه کتابخوان را در بخش های دولتی و خصوصی جویا شویم.
رها مقصودی، دانشجوی روشندل رشته حقوق، در این باره به ما گفت: در عصر کنونی اگر فردی توانایی کسب اطلاعات را نداشته باشد، در جهت حرکت خود در اجتماع با مسائل بسکمک روبرو می شود و ما به عینه می بینیم که شکاف عمیق اطلاعاتی
یک دانشجوی روشندل رشته حقوق در ارومیه: من شکاف عمیق اطلاعاتی را که میان افراد بینا و نابینا (یا کم بینا) در دسترسی به کتاب و نشریات مکتوب وجود دارد، به عینه احساس می کنم
میان افراد بینا و نابینا (یا کم بینا) در دسترسی به کتاب و نشریات مکتوب وجود دارد.وی ادامه داد: با توجه به اینکه من 9 سال است که عضو کتابخانه مرکزی ارومیه هستم و بیشتر سروکارم به دلیل دانشجو بودن با کتاب های صوتی درسی است، در این راستا کتاب های گویای آماده بیشتر حالت عمومی داشته و من بیشتر کتاب های مورد نیاز درسی خود را نه به صورت گویا و نه به صورت بریل، نمی توانم پیدا کنم.
مقصودی با بیان اینکه کتاب هابی که چاپ سال 94 هستند، چون قسمتی از آنها گویاسازی شده در حد مطلوب است ولی کتاب های جدیدتر به خصوص مربوط به حوزه بین الملل و رشته های حقوق کمیاب هستند، اضافه کرد: در مورد کتاب های عمومی مثل رمان، روانشناسی یا حتی کتاب های فلسفه کم وکاستی وجود ندارد، ولی متاسفانه کتاب های علمی مسائل زیادی دارند که باید مورد توجه قرار گیرند.
وی ادامه داد: کتاب بریل مخصوص رشته حقوق در کتابخانه مرکزی ارومیه وجود ندارد، یا شاید هم من ندیده ام؛ ولی با توجه به اینکه کتاب های بریل از طرفی حجم بالایی داشته و هم درخواست کننده کم دارند، کمتر استفاده می شوند و کتاب صوتی و گویا بیشتر ترجیح داده می شود.
مقصودی گفت: با توجه به اینکه برخی کتاب های درسی مورد نیاز صوتی نبوده و به قولی کتاب های افراد بینا هستند و ما خودمان مجبور هستیم کتاب را از بیرون تهیه کنیم و به کتابخانه تحویل دهیم تا گویاسازی کنند، اگر در این راستا دولت کمک کند و این موضوع حالت بلاعوض پیدا کند و ازسوی دیگر اگر نیرویی مخصوصی برای این کار در
دانش آموز روشندل میاندوآبی: کتاب های درسی نابینایان به روز نیست و تغییرات سالانه در آنها منظور نمی شود و تکمیل نواقص کتاب ها و بازخوانی آنها بر عهده خودمان است!
کتابخانه ها مستقر باشند و در قبال گویاسازی کتاب ها مبالغ ایده آلی جهت حق الزحمه دریافت کنند، بخشی از مسائل حل می شود. ناگفته پیداست که در این زمینه همکاری خود نابینایان و کم بینایان هم لازم و ضروری است.کتاب های درسی نابینایان به روز نیست
یک دانش آموز نابینا، نیز در این باره به ما گفت: کتب درسی نابینایان به روز نیست و تغییرات سالانه در آنها منظور نمی شود و تکمیل نواقص کتاب ها و بازخوانی آنها بر عهده خود دانش آموز است.
ایلتاش که ساکن شهرستان میاندوآب است، ادامه می دهد: چون دانش آموز تمام وقت و فکر خود را صرف رفع نواقص کتاب می کند، از مطالعه دروس باز می ماند و این یکی از مسائل اساسی دانش آموزان نابینا و کم بینا است. علاوه بر کتب درسی، ما در زمینه مطالعات جنبی نیز با کمبود کتاب روبرو هستیم و نبود کتابخانه ویژه نابینایان، مسائل را چندین برابر کرده است.
فقر منابع گریبان گیر روشندلان استان آذربایجان غربی است
آیدا مجیدآبادی، مسئول بخش نابینایان کتابخانه مرکزی ارومیه، نیز به ماگفت: بخش نابینایان این کتابخانه به مجموعه ای شامل 10 هزار عنوان کتاب گویا و 970 عنوان کتاب بریل در موضوعات متنوع برای روشندلان و کم بینایان مجهز شده است.
وی اضافه کرد: تجهیزات مختلفی مثل رایانه، پرینتر بریل و برجسته نگار و برگزاری دوره های بریل آموزی، نشست های کتابخوان و همچنین آموزش نصب نرم افزارهای گویا روی تلفن همراه و رایانه در فصل های مختلف سال، از جمله خدماتی
مسئول بخش نابینایان کتابخانه مرکزی ارومیه: چاپ کتاب های بریل با هزینه های خیلی زیادی همراه است. لذا باید کسانی باشند تا این کتاب ها را گویاسازی کنند که این مسئله نیز به دلیل کثرت کتاب های کمک درسی و درسی و عوض شدن سال به سال آن ها، نیازمند صرف وقت و هزینه های زیادی است
است که برای روشندلان در بخش نابینایان کتابخانه مرکزی ارومیه عرضه می شود.مجیدآبادی در مورد مسائل نابینایان هم متذکر شد: متاسفانه بچه ها دسترسی خیلی کمتری به کتاب های درسی و کمک درسی دارند و به خاطر اینکه چاپ کتاب بریل با هزینه های خیلی زیادی همراه است، در این راستا افرادی نیز باید باشند تا این کتاب ها را گویاسازی کنند، این مسئله نیز به دلیل کثرت کتاب های کمک درسی و درسی و عوض شدن سال به سال آن ها وقت و هزینه زیادی می طلبد.
وی با بیان اینکه در این راستا بودجه خاصی نیز برای گویاسازی کتاب ها و افرادی که این کار را انجام می دهند، در کتابخانه ها لحاظ نشده است، گفت: افرادی که در کتابخانه ها مشغول گویاسازی منابع مکتوب هستند، با رغبت و علاقه خودشان این کار را به صورت افتخاری انجام می دهند و هزینه هایی از امور خیریه برایشان تدارک دیده می شود، در حالی که وقتی یک بخش مخصوص نابینایان در هر کتابخانه ای لحاظ می شود، باید بودجه ای نیز برای این بخش مثل سایر بخش ها لحاظ شود. مهمترین اصل تامین کتب مورد نیاز و منابع مطالعاتی اعضا هستند.
این شاعر جوان روشندل و فعال ارومیه ای در ادامه با بیان اینکه به خاطر اینکه روشندلان با حس لامسه ارتباط برقرار می کنند و به همین خاطر احتمال مبتلا شدن این قشر به کرونا خیلی بیشتر است، گفت: ما در حال دورکاری هستیم و در این شرایط خدمات اینترنتی و غیرحضوری کتاب های بریل امکان ندارد؛ ولی من خودم برای اعضا کتاب های گویا را از طریق فضای مجازی ارسال می کنم.
کتابدار بخش نابینایان کتابخانه مرکزی ارومیه اظهار کرد:342 عضو روشندل و کم بینای کتابخانه مرکزی ارومیه در حال استفاده از این منابع به صورت مستمر هستند و در کتابخانه بیشتر اعضای بزرگسال عضو هستند
روشندلان با حس لامسه با کتاب ها ارتباط برقرار می کنند و به همین خاطر احتمال مبتلا شدن این عزیزان به کرونا خیلی بیشتر است
و از قشر نوجوان و جوان، عضو کمتری داریم.وی علت این موضوع را عدم همکاری خانواده ها با بچه ها و فرزندان خود برای آوردن به کتابخانه به دلیل شرایط ویژه شان و دلایل مختلف خانوادگی مطرح نمود و در ادامه باز هم از مسائل مرتبط با کتاب های نابینایان گفت و مطرح نمود: به دلیل اینکه زبری و نوشته های کتاب بریل پس از یک سال استفاده از بین رفته و صاف می شوند، و حتی اگر کتاب در قفسه باشد و استفاده کمی نیز بشود، در اثر فشردگی کتاب ها کیفیت خود را از دست می دهند و استفاده مجدد نابینایان را از کتاب های مستهلک ناممکن می سازد.
مجیدآبادی ادامه داد: از طرف دیگر تغییرات پی درپی کتاب ها، تبدیل و هماهنگ کردن تغییرات برای کتاب های بریل و گویا را سخت می کند و از آنجایی که فقط یک نسخه از هر کتاب موجود است، متاسفانه در صورت آسیب دیدگی یا پارگی کتاب دیگری برای جایگزینی آنها وجود ندارد.
وی در مورد آثار چاپ شده خود نیز گفت: پروانه ها اتو برنمی دارند به صورت مجموعه شعر، خورشیدهای همیشه مجموعه نقد و گفت وگو در مورد 5 شاعر معاصر و امسال نیز مجموعه شعر عشق همچنان مذاکره از کتاب های بنده است که متاسفانه هیچکدام به صورت بریل و گویا نیستند! همچنین یکی از دوستان به صورت افتخاری در حال گویاسازی کتاب خورشیدهای همیشه از بنده است که به زودی به دست روشندلان عزیز خواهد رسید.
عضویت روشندلان
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی: بنده اذعان دارم که ارائه خدمات کتابخانه ای به روشندلان، ایده آل و کافی نیست؛ فضای موجود جوابگوی نیاز آنها نیست، تعداد منابع و کتاب های بریل در کتابخانه مرکزی ارومیه محدود است؛ اما مهمترین مساله در ارائه خدمات به این عزیزان، سهولت دسترسی آنها به کتابخانه و منابع آن است که متاسفانه در حال حاضر امکان اختصاص فضای مستقل در سایر شهرستان ها و تجهیز آنها برای روشندلان عزیز، وجود ندارد
و کم بینایان در کتابخانه عمومی استان رایگان استدر پیگیری کم و کیف ارائه خدمات کتابخانه ای به روشندلان استان، با مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان غربی به گفت وگو نشستیم. خدیجه معصومی در این باره به ما گفت: عضویت اقشار نابینا و کم بینا در کتابخانه های عمومی استان به صورت رایگان انجام می شود. در حال حاضر حدود 65 هزار نفر در کتابخانه های عمومی استان عضو فعال هستند که 192 نفر آنها را روشندلان عزیز تشکیل می دهند.
وی اضافه کرد: ماهیانه نشست های کتابخوانی ویژه نابینایان، کلاس های آموزشی مختلف برای آموزش نحوه استفاده از تجهیزات و نرم افزارها، آموزش زبان، رایانه، نشست های بررسی کتاب، نقد کتاب و معرفی کتاب برای این قشر برگزار می شود که البته در حال حاضر و به دلیل شیوع بیماری کرونا به صورت مجازی در حال برگزاری است.
این مقام مسئول ادامه داد: بنده اذعان دارم که ارائه خدمات کتابخانه ای ازسوی ما به نابینایان آنطور که باید و شاید، ایده آل و کافی نیست؛ فضای موجود جوابگوی نیاز آنها نیست، تعداد منابع و کتاب های بریل در کتابخانه مرکزی ارومیه محدود است، و مهمترین مساله برای ارائه خدمات به این افراد سهولت دسترسی آنها به کتابخانه و منابع آن است؛ این درحالی است که امکان اختصاص فضای مستقل در سایر شهرستان ها و تجهیز آنها وجود ندارد.
معصومی گفت: ایجاد هم افزایی برای تجمیع امکانات نهادهای مرتبط با حوزه نابینایان ضروری است و با توجه به خدمات متنوعی که از سوی نهادهای مختلف برای این افراد ارائه می شود، باید تلاش کنیم تا با همگرایی بهتر بین این نهادها از ظرفیت و توان مکمل همدیگر استفاده کنیم که متاسفانه چنین هم افزایی صورت نگرفته است.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه کتاب ها در کتابخانه های عمومی استان طبق دسته بندی دیویی و براساس موضوع چیدمان شده اند، اظهار کرد: با وجود کمبود منابع (از لحاظ تعداد و تنوع)، اما از تمام علوم دهگانه، کتاب موجود است و تلاش می کنیم از طریق مشارکت های مردمی و انعقاد تفاهم نامه و اهدای کتاب، این مسائل رفع شود.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران