برنامه بعدی آمریکا علیه ایران چیست؟، روزهای عجیب در راه است - وبلاگ فیسبوکی ها

به گزارش وبلاگ فیسبوکی ها، شکست روز آدینه در شورای امنیت برای ترامپ گران تمام شده اما به نظر می رسد او نقشه های دیگری هم در سر دارد.

مهسا مژدهی: شکست سخت آدینه شب برای ترامپ گران تمام شده است. او حالا می گوید که هفته آینده؛ از مکانیسم ماشه علیه ایران استفاده می نماید تا عرصه را بر کشورمان تنگ تر کند. او که انتخابات ریاست جمهوری را در پیش روی خود دارد، شکست سیاست هایش در قبال ایران را نپذیرفته و کوشش دارد تا خود را برنده بازی نشان دهد. حالا که ترامپ موضوع مکانیسم ماشه را پیش کشیده و برای عملی کردن آن عجله داره، حتی کسانی مانند جان بولتون هم معتقدند که این تصمیم عاقلانه نیست. با این حال به نظر می رسد که رئیس جمهور آمریکا می خواهد هر طور شده شکستش را جبران کند تا شاید فشاری که در داخل کشور بر روی اوست کم گردد.

در وبلاگ فیسبوکی ها با اردشیر سنایی کارشناس مسائل بین الملل در مورد جلسه شورای امنیت و تصمیمات آینده ایلات متحده به مصاحبه نشسته ایم:

روز آدینه ایالات متحده شکست سختی در جامعه جهانی خورد و قطعنامه ای که به شورای امنیت برده بود مورد بی اعتنایی کشورها نهاده شد. چرا کشورها تصمیم گرفتند تا با آرای خود، دست رد به قطعنامه واشنگتن علیه ایران بزنند؟

اتفاقی که روز آدینه رخ داد یکی از اتفاقات نادری است که شورای امنیت در طول دوران حیاتش به خود دیده است. آمریکا به عنوان یکی از قدرت های اصلی این شورا، نتوانست آرای لازم را برای قطعنامه ای که علیه ایران تنظیم نموده بود؛ فراهم کند. البته این اولین بار نیست که یک قطعنامه که به شورای امنیت می رود، تصویب نگردد و موارد دیگری از این دست را می توانیم پیدا کنیم. اما اتفاقی که برای ایالات متحده افتاد این بود که آمریکا نتوانست آرای لازم را برای تصویب قطعنامه اش کسب کند و شرایط آرا به شکلی بود که اصلا احتیاجی نشد تا روسیه و چین دست به وتوی قطعنامه آمریکا بزنند. این که قطعنامه حتی در میان متحدان غربی آمریکا هم مورد استقبال قرار نگرفت و با واکنش مثبت آنها روبه رو نشد، اتفاق جدیدی در تاریخ شورای امنیت است.

دلایل زیادی برای مخالفت کشورها با امریکا وجود داشت. اما مهم ترین بحثی که که مطرح شده ، این است که کشورها در حقیقت علیه یک جانبه گرایی ایالات متحده ایستادند و سیاست هایی که حتی متحدان آمریکا را هم دچار مشکل نموده نقد کردند. در واقع می گردد گفت که ایالات متحده در شرایط خاصی نهاده شده و به خاطر سیاست های خاصی که ترامپ در دوران ریاست جمهوری اش اتخاذ نموده، با شکست عجیبی رو به رو شده است.

بعضی معتقدند که متحدان آمریکا به خاطر خشمی که از رفتار ترامپ در حوزه بین الملل دارند، دست به چنین تصمیمی زده اند. شما این تصمیم را از سوی تروئیکای اروپائی چطور تفسیر می کنید؟

نمی توانیم منکر شویم که کوششهای زیادی توسط دستگاه دیپلماسی ایران در چند ماه گذشته اجرا شده است. ایران تمام کوشش خود را کرد اما موضوع دیگری که باید به آن توجه کرد این است که رای ممتنع کشورها تنها بهدلیل منافع ایران نبود بلکه به دلیل مبارزه با یک جانبه گرایی ترامپ هم بود. چین و روسیه البته تکلیفشان روشن است و تعیین بود که طرف ایران می ایستند. اما باقی کشورها همگی در مقابل نوعی از سیاست خارجی هستند که در دوران ترامپ شکل گرفته است. کوشش های ایران در شکست ترامپ در شورای امنیت اهمیت داشت، اما در کنار آن عامل دیگری که به شکست انجامید، نارضایتی متحدان آمریکا از رفتار این کشور بود.

اتفاقی که برای ترامپ در جلسه شورای امنیت افتاد، یک نوع انزوای عمیق تفسیر شده است. آیا این شرایط ادامه دار خواهد بود یا او به زودی برای پیشبرد اهدافش راه تازه ای را امتحان می نماید؟

هر احتمالی ممکن است. اینکه فکر کنیم آمریکا تصمیم خود را کنار بگذارد امکان پذیر نیست و آنها کوشش های خود را از همین حالا دوباره شروع نموده اند تا هر طور شده نگذارند تحریم های تسلیحاتی ایران لغو گردد.

به نظر می رسد که ترامپ همه کوششش را می نماید تا در چند ماه باقی مانده تا انتخابات ریاست جمهوری بتواند اهداف خود را در مورد ایران پیش ببرد و بعید نیست که راه چاره های مختلفی از جمله ایجاد تنش را امتحان کند. اما اینکه او تا چه اندازه در نقشه هایی که می کشد پیروز گردد، تعیین نیست.

آرایی که از جانب کشورهای اروپائی به قطعنامه آمریکا داده شد تا چه اندازه قابل اعتماد است؟ آیا می گردد روی همین شرایط تا 18 اکتبر حساب کرد یا ممکن است اوضاع به سود واشنگتن برگردد؟

این که رای ممتنع اعضا قابل تغییر است یا نه،بستگی به پارامترهای زیادی دارد. از جمله چالش های، مذاکرات و بده بستان هایی که ممکن است در هفته های پیش رو ایجاد گردد. تقابل با معاهدات بین المللی و خروج از آنها مسائل خاصی را به وجود آورده و متحدان آمریکا را ناراضی نموده است و این نارضایتی در جاهای مختلفی خود را نشان می دهد و یکی از این موارد اتفاقی است که در شورای امنیت افتاده. آمریکا دسته بندی های جدیدی ایجاد نموده و همه از این رفتار ترامپ ناراضی هستند و اگر یک بار دیگر قطعنامه به شورای امنیت برود، نتیجه همان خواهد شد. پس ایالات متحده راه های دیگری را امتحان می نماید.

دقیقا نمی توان حدس زد که چه اتفاقاتی ممکن است بیفتد. ترامپ از مکانیسم ماشه حرف زده و اروپائی ها می گویند او نمی تواند از چنین فرصتی استفاده کند. اما تا زمان انتخابات ریاست جمهوری، ایالات متحده زمان دارد و اتفاقات خاصی ممکن است رخ دهد. روابط بین آمریکا با ایران، اروپا و حتی روسیه و چین بعید نیست که دستخوش تغییر گردد و اتفاقات هنوز قابل پیش بینی نیستند. ترامپ حالا که به انتخابات نزدیک شده، متوجه است که فضا خیلی به نفعش نیست و در چنین مرحله ای بعید نیست اگر تصمیمات عجیب بگیرد تا به هر شیوه ای که شده به یک پیروزی در سیاست خارجی اش در قبال تهران دست یابد. می توانیم این طور بگوییم که در این سه ماه باقی مانده،ممکن است شاهد روزهای عجیبی باشیم چرا که فرد غیر قابل پیشبینی چون ترامپ در کاخ سفید حضور دارد.

آنطور که تعیین است آمریکایی ها از قبل هم می دانستند که کسی با آنها در این جلسه شورای امنیت همکاری نخواهد کرد. با این حال چرا اصرار به رای گیری داشتند؟

به نظر می رسد که آمریکایی ها به دنبال سناریویی هستند که قبلا توسط یک نشریه هم از آن صحبت شده بود. ایالات متحده به دنبال این بود که قطعنامه را به شورای امنیت ببرد و چون می دانست احتمال وتو وجود دارد در محاسباتش می خواست که پس از این اتفاق فوری به سراغ مکانیسم ماشه برود و آن را فعال کند. آنها نمی خواستند که زمان را از دست بدهند و برای همین با وجود اینگه از احتمال بالای شکست خود مطلع بودند، قطعنامه را به شورای امنیت کشاندند. آنها احتمالا با خود گفته اند که اول شانس خود را با شورای امنیت و کشورهای عضو در آن امتحان میکنند و بعد اگر نتیجه ای که می خواهند را نگرفتند فوری به سراغ مرحله دوم نقشه، یعنی فعال کردن مکانیسم ماشه بروند. اما هنوز بحث بر سر اینکه آنها تا چه اندازه بتوانند در ماه های باقی مانده تهران را تحت فشار قرار داده یا پیروز به حذف لغو تحریم های تسلیحاتی کشورمان شوند، هنوز تعیین نیست.

به نظر می رسد که آمریکایی ها از نظر حقوقی وارد استدلال های مختلفی می شوند و کوشش خواهند کرد تا از راه قطعنامه 2231 وارد شوند چون می دانند که به وسیله برجام، ممکن نیست و بر روی توافق هسته ای نمی توانند مانور دهند. آنها البته یک بار موضوع حضور در توافق هسته ای را مطرح کردند اما متوجه شدند که این حرف خریداری ندارد پس آن را کنار گذاشته و کوشش دارند تا به وسیله 2231 راهی بیابند.از نظر حقوقی به نظر نمی رسد که چنین امکانی برای ایالات متحده وجود داشته باشد. اما اینکه به لحاظ سیاسی چطور پیش برود و آمریکا تا چه اندازه قدرت داشته باشد تا شورای امنیت را وادار کند تا به خواسته هایش تن دهد، موضوعی است که احتیاج به صبر بیشتری دارد.

>>> در این باره بیشتر بخوانید

شکست بی سابقه آمریکا در شورای امنیت چطور رقم خورد؟

در جلسه شورای امنیت چه گذشت؟

طرح جالب مجله نیویورکر از حال و روز ترامپ در آستانه انتخابات/عکس

23 / 312 310